Skip to main content

M.Ö. 6200 yılında, Çatalhöyük civarının betimlendiği şekilleri içeren tablet, ilk harita olarak kabul etmektedir. Ancak yıllar içerisinde birbirlerinden habersiz olarak, birkaç kez daha icat edilmiştir harita.

M.Ö. 2500-2400’lü yıllara ait olduğu düşünülen ve Çatalhöyük’tekinden daha kapsamlı olduğu bilinen harita, Mezopotamya’daki arkeolojik kazılarda bulunmuştur.

Teknolojinin ilerleyişi ile gemi yapan insanlar, dünyanın ne kadar büyük olduğunu fark etmişlerdir.

Sonrasında ise insanlar teknolojiyi daha da ilerleterek dünyayı küçültmüştür.

Örneğin yürüyerek yıllarca gideceği yere, atı evcilleştirip yılları aylara çevirmiş; gemi icat edip ayları haftalara çevirmiş; uçak icat edip haftaları saatlere çevirmiş; ve sonunda interneti icat etmiş ve gitmesine gerek bile kalmadan, saniyeler içinde bir görüntülü konuşma ile dünyanın öbür ucundaki tüm işini halletmiştir.

Google Maps, Navigon, Yandex Navigasyon, TomTom, CoPilot gibi kullanıcılarına güzel deneyimler yaşatan onlarca uygulama var. Bu uygulamalar, Çatalhöyük’teki ilk haritanın torunları olarak kabul edilebilir. Fakat oldukça evrilmiş genlere sahip bu torunlar günlük şehir yaşamında, her an yardımcımız. Bize sadece yolu göstermeyen bu uygulamaların, hedefimize en hızlı nasıl ulaşabileceğimizi de bize söylediğini belirtmeye gerek dahi yok.

Bir yere -özellikle araba ile- gideceksek, mutlaka navigasyona bakıyoruz. Her gün yapılan bir pratik olarak, evimizden işimize giderken bile navigasyondan yardım alıyor olmamız, motor öğrenme yeteneğimizi öldürdüğü için üzülmeli miyiz; yoksa o gün işe geç kalmadığımız için sevinmeli miyiz?

Navigasyona bakmak için, bir yere gitmeye bile gerek yok; yine de bakıyor, seyrediyoruz.

Hatta artık navigasyon bile yetmiyor; NASA’nın, dünya etrafında sürekli olarak tur atan uydusu sayesinde de, an be an yeryüzünü uzaydan seyrediyoruz. NASA, mobil uygulaması ve internet sitesi sayesinde bu hizmeti bizlere sunuyor. Hatta bu uydu kimi zaman da tam üstümüzden geçiyor. İşte bu zamanlarda da yeryüzünden uyduyu çıplak gözle seyretmek de mümkün.

M.Ö. 6000 yılında Çatalhöyük’te ilk haritayı yapan insan, işte bu çılgın teknolojiye önayak olduğundan bihaberdi…

Bu yazı, Dünya Gazetesi’nde 20 Temmuz 2018 tarihinde yayımlanmıştır.

Umut Özbağcı
Datassist Bordro Servisi
CIO