Son yıllarda yapay zeka ve robot teknolojilerinin yükselişi ile yaratılan katma değerin alım gücü olarak topluma döndürülmesi ve çalışmama hakkının kurumsallaştırılması üzerinden ortaya atılan Vatandaşlık Maaşı konsepti, şimdi de ABD’nin Kaliforniya eyaletinin Stockton şehrinde denenecek.
Daha önce İskoçya, Kanada ve Finlandiya’da gündeme gelen vatandaşlık maaşı, gelir seviyesi ve çalışma durumu gözetmeksizin hak edilen sabit bir maaş olarak ödenecek. 2018 yılının Ağustos ayında devreye girecek sistem, temel ihtiyaçları için çalışmaya ihtiyacı olmayan bireylerin ne gibi yaşam pratikleri ortaya koyacağını incelemek için pilot olarak uygulanacak.
Uygulamayı hayata geçirebilmek için gereken maddi kaynak ise, Vatandaşlık Maaşı konseptinin ortaya çıkmasına dolaylı da olsa katkıları olan teknoloji şirketlerinden sağlanacak. Facebook’un kurucu ortaklarından Chris Hughes tarafından kurulan Ekonomik Güvenlik Projesi adlı organizasyon, maaşın ödeneceği fonu Silikon Vadisi şirketlerinden alınan bağışlarla oluşturdu.
Henüz yalnızca bir pilot proje olarak uygulanan sistemin, hem çalışma hem de tüketim davranışları üzerindeki etkileri izlendikten sonra genel bir uygulama olup olamayacağına ilişkin veriler elde edilmiş olacak. Gelecek nesiller için standart haline gelebilecek bir uygulamanın öncü denemeleri olarak da düşünebileceğimiz vatandaşlık maaşı uygulaması, dünyanın birçok bölgesinde yavaş da olsa gündeme geliyor.
Bu yazı, Dünya Gazetesi’nde 27 Ekim 2017 tarihinde yayımlanmıştır.
Umut Özbağcı
Datassist Bordro Servisi
Müşteri İlişkileri ve İş Geliştirme Yöneticisi
